Less plastic is fantastic
Dat onze planeet onder druk staat door te veel plastic, weten we ondertussen. Maar kun je daar in je dagelijkse leven iets aan doen? Saartje Allosserie is ecodesigner en geeft tips hoe je ook als leek kunt bijdragen tot een maatschappij met minder wegwerpplastic.
Saartje studeerde industrieel ontwerp en werkt als ecodesigner. Daarnaast runt ze ook een conceptstore met bar.
Interesse voor ecodesign
“Mijn interesse in het minder verbruiken komt vanuit mijn studies industrieel ontwerp. In het laatste jaar kregen we de opdracht van Ovam om ons dagdagelijks gebruik aan te pakken en zo onze impact te verminderen.
Ik koos voor een onderzoek naar aluminiumfolie. Toen (2005) werd elke lunch verpakt in aluminiumfolie: de boterhammen, de broodjes, de pitta,…. noem maar op. Aluminium is geen plastic en ja, het is oneindig recycleerbaar maar door mijn ontwerp (een herbruikbare lunchwrap, zoals er nu reeds vele op de markt zijn) zouden we per gezinslid toch een rol van 60m uitsparen. Dit zowel voor aluminiumfolie als huishoudfolie. Het onderzoek had me zo getriggerd dat ik er in verder ging. Ondertussen is deze levensstijl voor mij een ingebakken routine. Tijdens mijn job als bediende ontwerper merkte ik dat ecodesign totaal geen plaats kreeg in de sectoren waar ik toen tewerkgesteld was. Ik ging zelf aan de slag en ging freelancen als ontwerper om mijn eigen ecodesign op de markt te zetten.
Dat is mijn ultieme doel als ontwerper: goed doordachte circulaire producten ontwikkelen zodat ons ecosysteem niet overbelast is, onze grondstoffen niet uitgeput geraken en overconsumptie niet meer bestaat.
Leven zonder plastic?
Plastic is doorgedrongen in zowat alle aspecten van het leven. Het zomaar verbannen is quasi onmogelijk en je hoeft je volgens Saartje ook niet te schamen als je verpakking koopt die in plastic gemaakt is: “Ik denk dat het belangrijk is dat je weet welk type plastic je koopt. En ook: wat je ermee kan doen of hoe je het kan sorteren. Het type plastic kan je herkennen aan het symbooltje dat telkens onderaan de plastic verpakking staat. Nummer 1 bijvoorbeeld staat voor PET en is vrij goed te recycleren. Hoe puurder het plastic, hoe beter we kunnen recycleren en er nieuwe producten mee maken. Cijfer 7 is een mix van verschillende plastics. Die moeten we proberen te vermijden. Als ze in de sorteerbak geraken zijn ze nog tot weinig nut.”
“In de circulaire keten is recycleren uiteindelijk de laatste stap. Omdat we willen zorgen dat het product ten eerste goed doordacht is.”
Ontdek hier meer over de codes op plastic.
Alternatieven voor plastic
Ondertussen zijn er heel wat alternatieven op de markt voor aluminium- en plasticfolie. Zoals doeken geïmpregneerd met bijenwas of een plantaardige tegenhanger. We zien ook steeds meer silicone. Dankzij schimmel- en bacteriewerende werking wordt het vaak gebruikt voor toepassingen in de keuken en voor baby-artikelen.
Saartje: “De reden dat het in zoveel toepassingen gebruikt kan worden, is omdat het gemaakt is uit zand. Zand kan extreme temperatuurschommelingen aan: van min tachtig tot 200 graden. Vandaar dat het ook vaak gebruikt wordt voor bakvormen. Het kan ook gesteriliseerd en ingevroren worden en je kan het in de magnetron gebruiken. Silicone is zo goed als onverslijtbaar. Het is ook lekvrij en je kan er zelfs soep in gieten. Ook buiten de keuken doet het dienst: bv. als zakje om liquide producten in te bewaren als je met het vliegtuig reist.”
Tips in de keuken en badkamer:
Vooral in de keuken en de badkamer loopt de hoeveelheid plastic op. Saartje geeft tips voor duurzame alternatieven.
Foto: Klean Kanteen
KEUKEN
- Verwissel de keukenrol voor herbruikbare vodden, ruil sandwichzakjes voor keukenpapier of roestvrijstalen containers.
- Koop in bulk of aan het loket, breng stoffen zakken (droge goederen), potten (natte items zoals vlees, delicatessen, vis, kaas, olie, pindakaas) en flessen (vloeistoffen zoals olie, sojasaus, shampoo, conditioner).
- Winkel bij de boer, de lochting of op de markt: ze nemen het eierdoosje terug voor hergebruik. Je groenten zullen daar wellicht ook vrij zijn van plastic en stickers.
- Leer van uw kraanwater te houden (installeer een filter zoals Quooker of gebruik de actieve koolstaafjes in je drinkwater)
- Koop afwasmiddel voor afwasmachines in bulk.
- Verander je huidige prullenbak in een grote composthouder. Het andere afval sorteer je sowieso of gebruik je huidige kleine compost houder als prullenbak.
- Investeer in een snelkookpan (halveert de kooktijd) maar kook ook met deksels en ga timen.
- Hergebruik enkelzijdig bedrukt papier voor boodschappen en je boodschappenlijst.
- Gebruik je sla-reinigingswater om planten water te geven, open je oven na het bakken in de winter (koel je oven, verwarm je huis)
BADKAMER
- Gebruik 100% gerecycled en ongebleekt toiletpapier, individueel verpakt in papier. Je kan dit in bulk kopen bij een groothandel.
- Gebruik een aluinsteen of zuiveringszout als deodorant.
- Gebruik herbruikbare wattenschijfjes.
- Vul je flessen opnieuw met bulkshampoo en conditioner. Of beter nog: afstappen conditioner, en dezelfde vaste zeep gebruiken die je op gezicht en lichaam gebruikt om je haar te wassen. Als je haar kort is, heb je ook de “no-poo” -optie: spoel je haar, masseer zuiveringszout in en spoel het daarna af met azijn voor glans. In plaats van haarlak, overschakelen naar citroenwater in een verstuiver . Om langer tussen de wasbeurten door te gaan, vervang je maïszetmeel (in bulk) door droge shampoo.
- Gebruik bakpoeder in bulk om te scrubben. Gebruik voor een masker kleisoorten in bulk (Frans, kaolien, bentoniet, enz…), gemengd met water of appelciderazijn.
- Poets je tanden met zuiveringszout en een houten, composteerbare tandenborstel.
- Verminder je cosmetica en overweeg zelfgemaakte vervangers zoals cacaopoeder als bronzer en zelfgemaakte balsem die werkt op ogen, lippen, haar en nagels en in plaats van vrouwelijke wegwerpproducten, investeer in een menstruatiecup en herbruikbare inlegkruisjes.
- Alles wat je nodig hebt voor je nagels is een nagelknipper, een glasvijl en de zelfgemaakte balsem voor vocht en glans.
- Vergeet gewone oorstokjes, ze zijn sowieso niet goed voor je of gebruik de bamboe of alternatieven in silicone.
Lees hier meer over de visie van Saartje op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
